Obowiązkiem pracodawcy jest m.in. przeciwdziałać dyskryminacji, stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników (oraz wyników ich pracy), wpływać na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.
Skutkiem każdego rodzaju dyskryminacji są dotkliwe straty zarówno w wymiarze społecznym, jak i gospodarczym. Ewa Sobolewska-Poniedziałek i Anna Niewiadomska podkreślają, że „każda forma wykluczenia, w tym także wykluczenie na rynku pracy, nie pozwalają na wykorzystanie w pełni potencjału tkwiącego w osobach dyskryminowanych”.
Zasada równości praw pracowników z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków – art. 18[3c] k.p. – oznacza prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Tymczasem w Polsce kobiety zarabiają o 20% mniej od mężczyzn.
Przejawami nierównego traktowania w zatrudnieniu są dyskryminacja bezpośrednia, dyskryminacja pośrednia, zachęcanie i nakłanianie do dyskryminacji, molestowanie oraz molestowanie seksualne.
Pomimo obowiązującego od lat – zarówno w prawie międzynarodowym jak i krajowych porządkach prawnych – zakazu dyskryminacji ze względu na płeć, kolor skóry, narodowość, orientację seksualną czy wiek, zjawisko to niestety wciąż ma miejsce w wielu obszarach życia społecznego i publicznego.
Równość i wolność od dyskryminacji są wymienione w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka jako prawa podstawowe – „wszystkie istoty ludzkie rodzą się wolne i równe w godnościach i prawach. Są one obdarzone rozumem i sumieniem oraz powinny postępować w stosunku do siebie wzajemnie w duchu braterstwa”.
Mariusz Lewandowski podkreśla, że pracownik jako „słabsza strona stosunku pracy” jest „podatny na naruszenia jego praw i wolności wynikających z obowiązujących aktów normatywnych, w tym Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i Kodeksu pracy. Kwalifikowaną postacią naruszenia praw pracownika jest dyskryminacja w zatrudnieniu (…)”. Dyskryminacja...
